(İSTANBUL) – Vartinis Beldesi’nde aynı aileden 7’si çocuk 9 kişinin katledilmesine dair açılan davada zaman aşımı kararı çıktı. Muş Barosu Başkanı Kadir Karaçelik, “Cezasızlığın bütün taktik ve stratejileriyle karşı karşıya kaldık” dedi.
Baro Başkanı Karaçelik: Cezasızlık İçin Özel Çaba Sarf Edildi
MA’dan Ruken Polat’ın haberine göre, dava avukatlarından Muş Barosu Başkanı Kadir Karaçelik, faillerin cezasız bırakılması için özel bir çaba sarf edildiğini söyledi. Zaman aşımı kararının cezasızlık politikasının sonucu olduğunu dile getirdi. Karaçelik, şunları söyledi:
“Cezasızlığın bütün taktik ve stratejileriyle karşı karşıya kaldık. Davanın öncelikle failsiz bırakılma çabaları, sonrasında dava nakilleri, delil toplanmasındaki isteksizlik, bunların hepsi cezasızlık kültürüne işaret ediyordu. Bizim uyguladığımız baskı sonucunda ancak dava açıldı. Dava açıldıktan sonra yine yanlış tespit değerlendirmelerin yapılmasının ardından 3 sanık beraat etti ve onların beraatları kesinleşti. Sonrasında bir sanığın bulunması yönünde bir tespit yapılmıştı. 90’lı yılların karanlığı açısından umut verici bir karardı, ama maalesef burada da sanığın kaçmasına, adli sürecin kesintili olmasına fırsat verildi.”
Vartinis Örneği İnsanlığa Karşı Suç Kategorisinde: Temyiz Çağrısı Yapıyoruz
Bunun ardından Karaçelik Varitinis Katliamı’nın insanlığa karşı suç kategorisinde olduğunu söyledi. Karaçelik şöyle devam etti:
“Failler ve mağdurlar arasında bir husumet bulunmadığını, bunun bir plan konsept dahilinde işlendiğini ifade etmiştik. Halen ısrarcıyız bu noktada. AİHM’in kararları da emsal niteliktedir. Bir kez daha bu davanın insanlığa karşı işlenen bir suç olduğunun yönünde değerlendirmeler yapılarak, dosya hakkında verilen düşme kararının durdurulmasını talep ediyoruz. Türkiye’de cezasızlık çok ciddi bir sorun ve artık, yargıda bir travma kaynağına dönüştü. Birçok dosyada faillerin korunması, cezasız bırakılması hem bu failleri cesaretlendiren bir işlev görüyor hem de toplumun adalete olan inancını zedeliyor. Bu minvalde bir kez daha dosyanın temyizi noktasında çağrıda bulunuyoruz.”
Vartinis Katliamı: 3-12 Yaş Arası 7 Çocuk Katledildi
Muş’un Korkut ilçesine bağlı Vartinis Beldesi (Altınova) kırsalında 2 Ekim 1993 tarihinde yaşanan çatışmada bir astsubay yaşamını yitirdi. Çatışma sonrası ölen astsubayın cenazesini almaya gelen askerler, Vartinis’ten geçerken havaya ateş açtı ve “Bu gece gelip köyünüzü yakacağız” diyerek gitti. Olaydan bir gün sonra, yani 3 Ekim 1993’te beldeye gelen askerler “örgüte yardım ettikleri” iddiasıyla köyü ateşe verdi. Köyde evleri ateşe verilen Nasır ve Eşref Öğüt çifti, en büyüğü 12, en küçüğü ise henüz 3 yaşında olan çocukları, Sevim, Sevda, Mehmet Şakir, Mehmet Şirin, Cihan, Aycan ve Çınar Öğüt’le birlikte yanarak can verdi.
Sağ Kurtulan Aile Ferdi Suç Duyurusunda Bulundu
O gece amcasının evinde kalan ve katliamdan şans eseri kurtulan Aysel Öğüt, daha sonra katliama ilişkin suç duyurusu yaptı.
Muş Cumhuriyet Başsavcılığı, dosyada görevsizlik kararı verdi. Dosyayı Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığı’na gönderdi. DGM Başsavcılığı, olaya “faillerin belli olmadığı terör eylemi” olarak değerlendirip etkili bir soruşturma yürütmeden dosyayı kapattı.
Vartinis İddianamesi 18 Yıl Sonra
Katliamdan kurtulan Aysel Öğüt, Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde yapılan düzenlemelerle birlikte, 2003’te yeniden suç duyurusu yaptı. Muş Cumhuriyet Başsavcılığı, bu kez soruşturma açtı. Savcılık, iddialarda ismi geçen kişilerin askeri görevde oldukları gerekçesiyle Elazığ 8’inci Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’na suç duyurusu yaptı. Dosya bu kez de 7 yıl askeri savcılıkta bekledi. 2011’de tekrar aile suç duyurusu yaptı. Başsavcılık, yasa değişiklerini de dikkate alarak soruşturmayı yürütüp tamamladı.
Dönemin Hasköy İlçe Jandarma Komutanı Yüzbaşı Bülent Karaoğlu, Hasköy İlçe Jandarma Komando Bölük Komutanı Üsteğmen Hanefi Akyıldız, Muş Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat Şube Müdürü Şerafettin Uz ve Gökyazı Karakol Komutanı Başçavuş Turhan Nurdoğan hakkında “kasten ev yakmak suretiyle birden çok kişinin ölümüne sebebiyet vermek” suçundan iddianame hazırladı.
Askerler ‘Kasten Ev Yakmak ve Çok Sayıda Kişinin Ölümüne Sebebiyet Vermek’ Suçundan Beraat Etti’
“Güvenlik” gerekçesiyle Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesi’ne nakledildi. 1 Mart 2016’da davanın görülen karar duruşmasında, dönemin Hasköy İlçe Jandarma Komutanı Bülent Karaoğlu ile diğer 3 fail hakkında “delil yetersizliğinden” beraat kararı verildi. Karara karşı eksik soruşturma yürütüldüğü yönündeki itiraz Yargıtay tarafından kabul edildi.
Yargıtay’ın Vartinis İtirazı Kabul Edildi
Dosyayı 5 yıl bekleten Yargıtay, katliamdan dönemin İlçe Jandarma Alay Komutanı Yüzbaşı Bülent Karaoğlu’nun sorumlu olduğunu belirterek yerel mahkemenin verdiği beraat kararını “köyün yakılması emrini Yüzbaşı Bülent Karaoğlu vermiştir” diyerek bozdu. Daire, ayrıca failler arasında yer alan rütbeli 3 asker hakkındaki beraat kararını ise onadı.
Yakalama Kararı Çıktı, 3 Yıl Yakalanmadı
Bunun ardından Kırıkkale 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde 21 Eylül 2021’de görülen ilk duruşmada dönemin İlçe Jandarma Alay Komutanı Bülent Karaoğlu hakkında tutuklamaya dönük yakalama kararı çıktı. Ancak Bülent Karaoğlu Eylül 2021 tarihinden bu yana yakalanamadı. Kırıkkale 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi, 4 Aralık 2023 tarihinde davada zaman aşımı kararı verdi.