(ANKARA) – AB’nin göçmenleri sınır dışı etmesini kolaylaştıran ve birlik içinde ortak bir sistem oluşturmayı hedefleyen Göç ve İltica Paktı’nın uygulanması için yol haritası açıklandı.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, tartışma yaratan yeni göç ve iltica anlaşmasına ilişkin yol haritasını duyurdu. Komisyon, bugün kabul ettiği ”Göç ve İltica Paktı Ortak Uygulama Planı” ile üye devletlerin yeni mevzuatı hayata geçirmeleri için gereken yasal ve operasyonel adımları açıklıyor.
Pakt Ne Zaman Hayata Geçecek?
Göç ve İltica Paktı, AB üyesi devletlerin ulusal kanunlarında bir dizi değişiklik yapmasını gerektiriyor. Karmaşık bir dizi adımın nasıl atılması gerektiğini aktaran ortak uygulama planında bir dizi değişikliğin birbirine paralel bir şekilde hayata geçirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Üye devletlerin ay sonuna kadar kabul etmesi beklenen ortak uygulama planı, iki yıl içerisinde yeni anlaşmanın hayata geçebilmesi için kritik önemde. 2026’da anlaşmanın hayata geçmesi hedefleniyor.
Planda atılması gereken pratik adımlar arasında ortak bir göç ve sığınma bilgi sisteminin oluşturulması, AB dış sınırlarında göçü yönetmek için yeni bir sistemin kurulması, etkili ve adil bir geri gönderme prosedürünün oluşturulması yer alıyor.
Göç ve İltica Paktı, Sınır Kontrol Sorumluluğunı Dışsallaştırıyor
Avrupa Parlamentosu’nun nisan ayında kabul ettiği yeni pakt, birliğin göç politikasında kapsamlı bir reform hamlesiydi. AB’nin Suriye’deki savaşın ardından kitlesel göçleri birlik sınırları dışında tutmak için gündeme gelen pakt, uzun tartışmaların ardından kabul edildi.
Reformun temel amacı olarak göçmenlerin yükünü ilk varış ülkelerinden alıp tüm üye devletler arasında adil bir şekilde dağıtmak gösteriliyor. Paktın en önemli bölümü ise, AB’nin sınırlarını güçlendirmesi ve başvurusu reddedilen göçmenlerin geri gönderilmelerinin hızlandırılması. Paktta öne çıkan bir diğer yenilik ise, üye devletlerden biri göçmen yükünü kaldıramazsa diğer üyelere dayanışma yükümlülüğü getirmesi.
Fakat “sınırların güçlendirilmesi” şeklinde lanse edilen niyetin uygulanmasına ilişkin kaideler, sivil toplum kuruluşlarının tepkisini çekiyor.
Sivil Toplum Kuruluşları Tepkili
Sınır kontrol sorumluluğunun Tunus, Mısır, Moritanya gibi ülkelerle yapılan anlaşmalarla dışsallaştırıldığını, mültecilerin insan hakları ihlallerinin yoğun olabileceği bölgelerde tuzaklara düşürebileceğini, bu ihlallerin aynı zamanda Avrupa Birliği’ni de zor durumda bıracakağını ifade eden sivil toplum kuruluşları, tepkilerini dile getiriyor.
Uluslararası Af Örgütü Yunanistan Ofisi, düzenlemeyi “Avrupa iltica yasasını onlarca yıl geriye götürecek” şeklinde eleştirirken, JRS ise “Çocuklar da dahil olmak üzere binlerce kişinin AB’nin dış sınırlarında sistematik olarak gözaltına alınmasını sağlayacak bir sistemi destekleyemeyeceğini” aktarıyor.